De rechten van een executeur worden hem toegekend door middel van een testament. De taken kunnen omvangrijk zijn. De executeur zorgt er voor dat de nalatenschap wordt afgewikkeld en dat alle erfgenamen uiteindelijk kunnen krijgen waar zij recht op hebben.
De werkzaamheden bestaan onder meer uit het maken van een boedelbeschrijving, betalen van schulden en innen van vorderingen en het doen van de aangifte erfbelasting,
Wanneer sprake is van een beheersexecuteur mag hij de nalatenschap niet zelfstandig verdelen. In dat geval heeft hij de goedkeuring nodig van alle erfgenamen.
Uiteraard is het de plicht van de beheersexecuteur om de erfgenamen tijdens de afwikkeling van de nalatenschap op de hoogte te houden van de stand van zaken. Uiteindelijk stelt de beheersexecuteur een rekening en verantwoording op die als basis dient voor de verdeling van de nalatenschap.
Een executeur afwikkelingsbewindvoerder heeft dezelfde taken als de executeur met daarnaast de aanvullende bevoegdheid tot het verdelen van de nalatenschap.
Soms is de taak beperkt en zorgt de executeur “slechts” voor de begrafenis of crematie.